Azken artikuluak

Tarte-estimazioa, tartezko estimazioa edo tarte bidezko estimazioa, tarte-zenbatespena, tartezko zenbatespena edo tarte bidezko zenbatespena ere deitua, estimatu nahi den parametro estatistiko bati buruzko tarte bat konfiantza-maila jakin batekin ematen duen estimazio edo zenbatespen mota da. Adibidez, tarte-estimazioa egiten da populazio bateko batezbestekoa tartean %90eko konfiantzaz dagoela estimatu denean. Ikus, gainera […]

Gros Donostiako hirigunetik ekialdean, Urumea ibaiaren bokalearen eta Ulia mendiaren artean. Antzina, egungo Gros auzoa hartzen duen eremua Urumea ibaiaren ekialdean zabaltzen zen hondartza zen. XIX. mendean, Gogorza planaren eta Tomas Gros zabalgunearen ondorioz hasi zen auzoa urbanizatzen. Tomas Gros eremu horren zati handi baten jabea zen, Juan Iribasekin batera, […]

Akatsak besteengan bai baino norberarengan ikusten ez direla adierazteko atsotitza. Loturiko artikuluak oinezkorik nahi ez, zaldizkorik etorri ezOnenaren esperoan gelditzen dena, azkenean gutxiagorekin edo ezer gabe geratzen dela adierazteko. Aldaerak oinezkorik nahi ez, zaldunik ageri ez, neskazahar gelditu zen Ikusten duzu goizeanIkusten duzu goizean Jean Baptiste Elizanburu saratar idazleak (1828-1891) […]

Txarra dena berarengan ez beste guztiengan ikusten duenari zuzentzen zaion atsotitza. Beste hizkuntzetan gaztelaniaz, (itzulpen literala) se ve la liendre en cabeza ajena, pero libramos la nuestra de piojos  Loturiko artikuluak Kopla-buruko edo petxeroaAgian, petxeroa petxak edo zergak ordaindu behar dituenaren adiera historikoan bilatzen ari zinen. Kopla-buruko, petxero, pagaburu edo […]

Ugazaben morala eta esklabuen morala Friedrich Nietzsche-k Moralaren Genealogia izenburuko lanean (1887) aztertu zituen moralak ziren, elkarren aurkakoak eta bateraezinak. Haren iritziz, onaren eta txarraren kontzeptuetan oinarritzen den esklabuen moralak ahul eta esklabu bihurtzen gaitu eta zapalkuntzaren morala da finean. Aske izango bagara, borondatean kementsu izan edota Nietzschek aipatzen duen […]

Gure etxian laur ardi, Laurek zortzi beharri. Egündano ez nüzü izan Orain bezain egarri: Kolpüño bat edan eta, A! zer kantaria ni! (bis) .Benedika dakiola Aihenari ondua, Zeren eman beiteio Arduari gozua. Edan dizüt bost pinta-erdi: A! Zer mahast ardoa! Hain alegera ezarri Nai nola biligarrua. Loturiko artikuluak gure poza […]

Toki guztietan pertsona bereziak daudela adierazteko.   Loturiko artikuluak ardiak beeka egonik, eztu jaten belarrikAlperrik galtzen den denborak probetxurik ematen ez duela adierazteko. Aldaerak ardiak beeka egonik, ez du jaten belarrik Marka zuriakMarka zuriak, banatzaile-markak edo marka propioak fabrikatzaileak ekoitzi baina banatzailearekin markarekin merkaturatzen dira. Banatzaileari hanbat abantailak dira, hari […]

Tresna edo bitarteko desegokiarekin gauzak oker ateratzen direla adierazteko. Loturiko artikuluak odolkiak ordainetanNorberari gertatu edo egindakoa, norberak egindakoagatik izan dela adierazteko. Beste hizkuntzetan gaztelaniaz, donde las dan, las toman Ikus, gainera odolki, Gizapediako hiztegian MarkuletaMarkuleta bereziki Gipuzkoan, eta maiztasun txikiagoarekin Nafarroan, zabaldutako euskal deitura. esaera zaharrak, gezurrik ezEsaera zahar edo […]

Kutsu sexista nabarmena duen atsotitza, ezkondu edo emakume batekin luzaroan konprometitzearen ondorioez ohartarazten duena. Aldaerak lehenengo andrea da emazte, bigarrena senikide, arena gatx ta kalte (bizkaiera) Loturiko artikuluak Soilik bai da baietzSoilik bai da baietz sexu harremanak etikoki, moralki eta judizialki balioesteko paradigma edo printzipioa da, zeinaren arabera sexu harreman […]

Berrikuntzaren ekonomia ekonomiaren adar zehatza da, gai hauek aztertzen dituena: aldaketa teknologikoa eta horrek ekonomian duen eragina, teknologiaren garapenean erabakigarriak diren faktoreak, ezagutzan, berrikuntzan eta aldaketa teknologikoan inplikaturiko eragile publiko zein pribatuen arteko harremanak, teknologiaren eta ezagutzaren transferentzia, eta ezagutzaren neurketa eta analisi kuantitatiboa. Ikus, gainera Berrikuntza Teknologia Loturiko artikuluak […]

Éliane Vogel-Polsky (1926-2015) belgiar legelaria izan zen, bereziki ezaguna bere lanbidetik emakumeen eskubideen alde egindako lanagatik. Hain zuzen ere, Erromako Ituneko 119. artikulua, non lan berdina eginda emakume eta gizonen arteko soldata-parekotasuna ezartzen den, praktikan aplikatze aldera borrokatu zen hainbat instituzioetan, eta horren aplikazio-eza Europako Justizia-Epaitegira ere eraman zuen. Ikus, […]

Lapurrak elkarri laguntzen eta babesten aritzen direla adierazteko, otsoak bezalaxe. Loturiko artikuluak bururik ez eta txapela nahiIritsi ez den mailara iritsi dela uste duen pertsona gaitzesteko atsotitza. hobe da oinez eta segurura, eta ez zaldiz eta zuloraZuhurtziaz jokatu behar dela adierazteko. alferrarentzako lanik ez eta, eta astirik ezAlferrek lan egiten […]

Egia begi bistako errealitatera mugatuz beste guztia irudipen edo iritzi hutsa dela adierazteko. Loturiko artikuluak burla minena, egia dioenaEgia aurpegiratzea mingarria dela nabarmentzeko. egia, askoren erregarriaEgiari aurre egin behar izatea edo, norberari buruzkoa denean, besteen ahotik entzun behar izatea batzuetan mingarria dela adierazteko. begia begi trukEgindako kalteak neurri bereko ordaina […]

Gauaren bakardade eta isiltasuna, hausnartu eta ideia berriak sortzeko parada egokiena dela adierazteko. Aldaerak gaua, gogapenaren ama gaua, hamaika gogoeten ama Loturiko artikuluak esaera zaharrak, gezurrik ezEsaera zahar edo atsotitzen irakaspenek bizitzari buruz egi-egia direla adierazteko. Ama falikoaSigmund Freuden teoria psikoanalitikoan, ama falikoa semea guztiz bereganatu egiten duen hura da, […]

El turisme alternatiu és aquell plantejament, planificació, oferta o activitat turística que, oposada al turisme massiu o turisme de masses, es desenvolupa des d'uns principis de sostenibilitat, deixant a un costat els models d'oci turístic tradicionals, fomentant un acostament als llocs, comunitats i cultures de forma descentralitzada, menys invasiva i […]

Zerga-erregimenean, hobaria kuota osoan egiten den beherapen orokorra da, portzentaje moduan gehienetan. Horien efektua kenkarien berdina da, kuota osoa jaitsiaraziz, baina kenkariak indibidualki aplikatzen diren arren, egoera bereziengatik, hobariak orokorrago aplikatzen dira. Dena den, puntualki hobariak oinarri zergagarria murrizten duten kantitate edo portzentajeak ere izan daitezke, betiere orokorrean eta ez […]

Zerga-erregimenean, etekin garbia jarduera edo atal jakin batean (lana, aurrezkia, ondasun higiezinak, ...) eskuraturiko etekin edo sarrera gordinei haiei dagozkien gastu kengarriak kenduz eskuratzen den zenbatekoa da. Jarduera-arlo guztietako etekin garbiak gehituz oinarri zergagarri delakoa kalkulatzen da. Beste hizkuntzetan: gaztelaniaz, rendimiento neto. Loturiko artikuluak Gastu arruntakGastu arrunta enpresa edo erakunde […]

Korografia herrialde edo eskualde jakin baten deskribapen geografiko zehatza da,  fenomeno sozial eta ekonomikoak ere jasotzen dituena. Berpizkundetik aurrera eta XX. mendera arte, korografia funtsezkotzat jo zen kolonizatzen ari ziren lurralde berriak esploratzeko eta ezagutzeko, eta garai hartako literatura-generotzat ere har daiteke. Bere garaian geografiatik eta topografiatik bereizi zen, horiek […]

Bizi baldintza duinak pertsona, gizatalde edo komunitate bati pertsona izan edo pertsonez osatua izateagatik ziurtatu behar zaizkion gutxieneko edo premiazko bizi baldintzak dira, oinarrizko beharrak ziurtatzen dituztenak, hala nola aterpea, higienea eta elikadura egokia. Beste hizkuntzetan: gaztelaniaz, condiciones de vida dignas. Loturiko artikuluak Baldintza-agiria (baldintza-plegua)Zuzenbidean, baldintza-agiria edo baldintza-plegua kontratu bateko bi […]

Kontzentrazio-esparruak etsai edo arriskutsutzat hartzen diren populazioak, gizataldeak eta pertsona indibidualak atxilo edukitzeko instalakuntza itxi handiak dira, babes judizialik gabe eta kondizio penagarrietan, oinarrizko giza eskubideak errespetatu gabe. Lehen kontzentrazio-esparruak espainiarrek eraiki zituzten Kubako Independentzia Gerran kubatar populazio zibilak atxikitzeko independentziaren aldeko borrokan parte ez zezaten. Hirugarren Reich-ean zehar naziek […]