Azken artikuluak

Misio zibilizatzailea herrialde eta inperio kolonialistek koloniak menderatzeko askotan erabili zuten argudio edo justifikazioa izan zen, kolonietako herri indigenak zibilizatu egiten zituztela baieztatuz. Ikus, gainera Zibilizazioa Loturiko artikuluak Herri-ondasunakHerri-ondasunak herri edo beste erkidego politiko natural edo juridikoki aitortu batenak dira, eta, beraz, jabetza eta aprobetxamendu eskubideak erkidego horretako kide bakoitzari […]

Hondamendi naturalak suntsipen eta kalte larriak, askotan pertsonek haien biziak galtzea ere, dakartzan gertakari naturalak dira, hala nola lurrikarak, erupzio bolkanikoak, uholdeak, lehorteak, baso-suteak, krisi klimatikoak eta abar. Hondamendi naturalek larrialdi-egoerak eta krisi humanitarioak eragiten dituzte, babes zibilaren bitartez kudeatu behar direnak. Itzulpenak: gaztelaniaz, desastres naturales. Ikus, gainera Hilkortasun katastrofikoa […]

Aquí, en formato PDF, tienes el examen de Estadística I, de la convocatoria de septiembre de 1995, correspondiente a la Licenciatura de Economía de la ESTE (Univ. de Deusto). Loturiko artikuluak Hipótesis estadísticaLas hipótesis estadísticas son afirmaciones tentativas sobre parámetros y características de una población estadística que se establecen con […]

Hilkortasun katastrofikoa ohikoa den hilkortasunetik desbideratzen den hilkortasuna da, dela hondamendi batengatik dela apartekoa den gertakari batengatik. Historian zehar, goseteak, gerrak eta epidemiak (Izurri Beltza, kasu) hilkortasun katastrofikoa eragin duten gertakari ohikoenak. Itzulpenak: gaztelaniaz, mortalidad catastrófica. Ikus, gainera Krisi humanitarioa Hondamendi naturalak Loturiko artikuluak Kutxa beltzaKutxa beltza haren baitan gertatzen […]

Boterea duenak ahulak menderatzen dituela adierazteko. Aldaerak arrain handiak jaten ditu ttipiak Loturiko artikuluak nagusiaren begiak gizentzen ditu abereakNorberarenak diren gauzak beti onak edo bestearenak baino hobeak direla esaten duenari erreferentzia egiten dion atsotitza. Aldaerak nagusiaren begiak gizentzen ditu zamariak nagusiaren begiak gizentzen ditu behiak egiak ez ditu bi bideEgia […]

Aquí, en formato PDF, tienes el examen de Estadística I, de la convocatoria de septiembre de 1994, correspondiente a la Licenciatura de Economía de la ESTE (Univ. de Deusto). Loturiko artikuluak Hipótesis estadísticaLas hipótesis estadísticas son afirmaciones tentativas sobre parámetros y características de una población estadística que se establecen con […]

Teismoa unibertsoa eta mundua sortu dituen jainko baten edo batzuen existentzia baieztatzen duen sinesmen edo jarrera erlijioso edo filosofikoa da. Beraz, horren barnean biltzen dira monoteismoa (Jainko bakar baten existentzia baieztatzen duena) eta politeismoa (jainko batzuen existentziarekiko sinesmena). Horren aurkakoa ateismoa da. Loturiko artikuluak Errekurtsibitatea edo errekurtsioaMetodo edo prozesu bat […]

COMECON (Elkarren Laguntza Ekonomikorako Kontseilua) Sobietar Batasunak Ekialdeko Blokeko beste herrialdeekin eta beste herrialde komunistekin osaturiko erakunde ekonomikoa izan zen, 1949tik 1991ra arte indarrean izan zena, herrialde haien arteko lankidetza eta harreman ekonomikoak garatzea helburua izan zuena. Horren baliokidea arlo militarrena Varsoviako Ituna izan zen. Loturiko artikuluak Alostorrea (historia eta […]

Heteronomia morala morala kanpoko eragile edo erakunde batetik inposatu edo ezarririk dagoenean gertatzen den egoera, hots, subjektua autonomoa edo askea ez denean bere printzpio, irizpide eta arau moralak ezartzeko. Ikus, gainera Autonomia morala Loturiko artikuluak Morala (definizioa)Morala (latinezko mos, moris-etik) ohitura edo usadioek jokabideari buruz sortutako arauen multzoa da, eginbideak […]

El sufragi universal masculí és el sistema polític electoral que atorga dret de vot únicament als homes, sense restriccions entre ells (d'aquí universal), deixant fora a les dones. Va ser habitual és molts països en el segle XIX i primeres dècades del segle XX. Històricament, es considera un sistema electoral […]

Garai bateko afaldu aurreko errezo edo otoitza luzatu eta, osasuna zaintzeko, afari arina egiteko gomendioa egiten duen atsotitza. Loturiko artikuluak sutatik gertuago eta beroagoArriskutsuak diren egoeretan murgiltzeak dakarren kalteaz ohartarazteko. Itzulpenak gaztelaniaz, quien con fuego juega se quema alferrarentzako lanik ez eta, eta astirik ezAlferrek lan egiten ez duten arren, […]

Lotara joaterakoan agurtzeko formula. Loturiko artikuluak Anisokronia eta isokroniaAnisokronia testu bateko denboraren aldaketa da, izan moteltze edo geldiadia (adibidez, une baten deskribapen luzeak eginez) izan azkardura (elipsi baten bitartez, esaterako). Isokronia berriz narrazioaren denboraren uniformetasuna, gorabehera… Eurokrazia eta eurokratakEurokrazia Europar Batasuneko politikari eta funtzionariek, eurokratek alegia, euren eskumenen bitartez lortzen […]

Ziur edukitzen den gauza, apala izanda ere, agian edukitzekoa dena baino hobea dela adierazteko. Aldaerak hobe da txori bat eskuan ehun hegan baino hobe da txori bat eskuan ezen ez ehun airean hobe txori bat eskuan, ze ez bost zuhaitzean Sinonimoak hobe bat eskuan, ez bi auzoan Beste hizkuntzetan más […]

Kutxa-fluxu askea edo kutxako fluxu askea enpresaren ustiapenean edo jarduera arruntean sortzen den kutxa-fluxu garbia da (diru-sarrerak ken diru-irteerak), jarduera horrekin erlazionaturiko aktibo finkoen ordezkapenarekin loturiko diru-irteerak eta hazkundera bideratutako inbertsioen despoltsapenak ere kenduz. Enpresak zorra ordaintzeko eta kapitala saritzeko eskuragarri duen diruaren adierazlea da. Itzulpenak: ingelesez, free cash flow; […]

Kant-en filosofian, autonomia moralaren printzipioak baieztatzen du lege moralak subjektuaren baitatik sortu behar direla, eta ez subjektutik kanpo kokatzen den arrazoi heteronomo batetik. Autonomia pertsonalaren osagai nagusietako bat da. Ikus, gainera Erlatibismo morala Heteronomia morala Kontzientzia morala Loturiko artikuluak Heteronomoa eta autonomoaHeteronomia eta autonomia (edo buru askatasuna) gizakion askatasunari buruzko […]

Diru-sarrera bat gertatzen dela esaten da enpresa batean eragiketa edo egitate baten ondorioz dirua jasotzen denean. Diru-sarrerak kutxa-fluxuak dira, diru-irteera edo despoltsapenekin batera, eta beraz, enpresaren likidezia eragiten duten oinarrizko elementuak. Ez dira nahastu behar diru-sarrerak sarrera ondarearen gehikuntza edo irabazi gisa definitzen duen kontzeptuarekin, gastuekin batera enpresaren mozkina kalkulatzeko […]

Etengabeko inbentarioa edo inbentario etengabea inbentario edo biltegi batean gertatzen diren sarrerak eta irteerak gertatzen diren unean bertan erregistratuz inbentarioaren egoera  une oro kontrolatzen duen inbentario-kudeaketa mota da, gehienetan software egoki baten bitartez garatzen dena. Horren alternatiba aldizkako inbentarioa da. Itzulpenak: gaztelaniaz, inventario permanente.     Loturiko artikuluak Etengabeko hezkuntza […]

Biztanleria Aktiboaren Inkesta Espainiako Estatistika Institutuak hiru hilean egiten egiten duen enplegu eta lanari buruzko inkesta bat da, Espainian lanean eta lan bila ari diren, hots, biztanleria aktiboa osatzen duten, pertsonen kopurua estimatu, eta hortik langabeziaren tasa edo proportzio bat estimatzen duena. Langabezia neurtzeko adierazle nagusia da, eta hilero publikatzen […]

Egiturazko langabezia ekonomia batean epe luzean mantentzen den langabeziaren osagaia da, sasoiko langabezia eta langabezia ziklikoa baztertzen dituena. Bereziki lan merkatuan lanpostuak betetzeko eskakizunak eta langileek duten trebakuntza bat ez etortzeagatik eta lanpostu hutsak betetzeko lan-eskatzaile gehiegi izateagatik gertatzen den langabezia mota, langabezia frikzionala ere barne hartuz. Itzulpenak: gaztelaniaz, paro […]

Sasoiko langabezia, urte-sasoiko langabezia edo urtaroko langabezia ere deitua, urte-sasoi jakinetan zehar sektore ekonomiko edo lanpostu batzuetan gertatzen den langabezia da, hala nola nekazaritzan, uztalditik kanpo, edo, turismo sektorean, udaldiko turismo masiboa bukatu eta gero. Itzulpenak: gaztelaniaz, paro estacional, desempleo estacional. Ikus, gainera Langabezia ziklikoa langabezi frikzionala, Gizapediako hiztegian.   […]