Ideia jatorrizkoak, ideia faktizioak edo aizunak eta ideia adbentizioak edo erantsiak René Descartes filosofoak (1596-1650) ideia kontzeptuaren baitan eratu zuen sailkapena da. Lehenik eta behin, aipatu behar da Descartes-en ideia kontzeptua ez datorrela bat ordurarte indarrean izan zen ideiaren kontzeptu platonikoarekin. Descartesentzat ideia gogameneko errepresentazio oro da (sentsazioak, irudipenak, kontzeptuak, ...), gerora enpiristek bereganatuko dutena.
Descartesen arabera ideia hauek bereizten dira:
- ideia jatorrizkoak edo sortzetikoak, edonolako esperientziaren aurretik gogamenean ditugun ideiak dira, hala nola Jainkoa eta infinitua
- ideia faktizioak edo aizunak, irudimenetik sortuak, konplexuak, bestelako ideiak bateratuz eta lotuz irudimenetik eratuak, hala nola arkitekto batek buruan irudikatzen duen eraikin bat;
- ideia adbentizioak edo erantsiak, jasotako sentsazio eta esperientzietatik sortuak, ezagutza enpirikoaren abiapuntu direnak.
Beste hizkuntzetan: gaztelaniaz, ideias innnatas, facticias y adventicias.
Loturiko artikuluak
Cogito ergo sumCogito ergo sum (latinez, literalki "pentsatzen dut, beraz banaiz") edo, besterik gabe, cogito, René Descartes filosofoak eraturiko printzipioa da, arrzoimenaren oinarri eta abiapuntua, bere sistema arrazionalistan lehen ziurtasuna. Descartesen…
Aporiak eta aporetikoaLogikan, aporia (antzinako grezierakzo ἀπορία hitzetik, «oztopo») paradoxa batera daraman arrazonamendua da, adibidez, Zenon Eleakoaren aporiak, non mugimendua ezinezkoa dela frogatzen den ustez, zentzumenek erakusten digutenaren aurka. Antzinako…
Aurrerakoia eta atzerakoiaPertsona eta horien ideia, iritzi eta pentsamoldeari buruz, aurrerakoia gizarte aldaketen, aurrerabidearen eta progresismoaren aldekoa dena da. Termino lausoa izan arren, orokorrean eskubide zibilen, aberastasunaren banaketaren, zerbitzu publiko…
