Hirurteko Liberala Espainiako historiako 1820tik 1823ra bitarteko garaia da, Rafael de Riegok 1820ko urtarrilaren 1ean egindako pronuntziamenduarekin hasitakoa, Fernando VII.a 1812ko Cadizko Konstituzioa urte horretako martxoan berrezartzera behartu zuena, 1814an hasitako Seiurteko Absolutista amaitutzat eman eta 1823ra arte gobernu liberalen aldi bati bide emanez. Gobernu horien ezaugarri nagusia liberal moderatu eta sutsuak deiturikoen arteko banaketa sakona izan zen, nahiz eta aldi berean Antzinako Erregimenarekin amaitzeko neurri multzo oso bat garatu ahal izan zen, maiorazkoaren abolizioa eta ondoriozko desbinkulazioa, jaurerrien abolizioa eta desamortizazio eklesiastikoa kasu.
Aldi berean, Fernando VII.ak konspiratzen eta absolutistei laguntzen jarraitu zuen, urte horietan zehar bata bestearen atzetik etorri ziren gobernu liberalak ahal zuen guztietan blokeatzearekin batera. Gainera, sektore erreakzionarioetatik, erregimen liberalaren kontrakoak zirenak, kontrairaultza bat hasi zen partida errealistak deiturikoen partaidetzarekin, absolutismora itzultzearen aldekoak zirenak eta erregimen liberalaren aurkako gerrilla gerra bat garatu zutenak, azkenean 1822ko apirila aldera gerra zibila eragin zuena. Gerra Errealistaren mugarri nagusia Angulemako dukeak zuzendutako San Luisen Ehun Mila Semeak izeneko frantziar talde militarraren esku-hartzea izan zen, Fernando VII .aren beraren laguntzarekin, 1823ko apirilean Espainian sartu zena erresistentzia handirik aurkitu gabe, armada konstituzionalaren aurrean zuen nagusitasuna zela eta. Gobernu liberala eta Gorteak, azkenean, Cadizen kokatu ziren, Fernando VII .a bera eta errege familia berarekin eramanez. Cadiz setiatua izan zen 1823ko irailaren 30ean gobernu liberalak Fernando VII.a libre uztea erabaki zuen arte. Honek, Angulemako dukearekin bildu ondoren, 1812ko Konstituzioa eta Hirurtekoan aldarrikatutako legedi guztia baliogabetzea agindu zuen. Horrela hasi zen Zorigaiztoko Hamarkada deiturikoa.
Loturiko artikuluak
Liberalak (Espainiako historia)Espainiako historian, liberalak absolutisten aurkako fakzio politikoa izan ziren, subiranotasuna herriarengan jarri, konstituzioaren aldekoa eta herritarren askatasunaren eta eskubide zibilen aldekoa. Horien jatorria Europa osoan XVIII. mendearen bukaeran…
Errelato liberalaErrelato liberala liberalismo politiko eta ekonomikoak gizarte aurrerapena bultzatzeko sistema egokiena dela, berezko sistema alegia, baieztatzen duen teoria da. XX. mendean zehar indarrean izan den ideia da, faxismoaren…
Foru erregimenaForu erregimena euskal foruak, probintzia edo lurralde historiko ezarri eta aplikatu egiten dituzten erakunde politikoen multzoa, foru aldundiak bereziki, eta araudia da. Horren jatorria Erdi Aroan daude, euskal…