Uharteak (irlak)

Uharteak edo irlak ibai, aintzira edo itsasoko urez guztiz inguratutako lur eremuak dira. Era askotara sor daitezke uharteak, baina funtsean lehen urez estalitako eremu batean sedimentuak edo bestelako materialak metaketaz edota lehen lehorrera loturik zegoen lur zati bat uraren mailak igotzean isolaturik geratuta. Edonola ere, uharteen tipologia oso zabala da:

• uharte kontinentalak, kontinente nagusi bateko plaka kontinentaleko zatiak direnak, baino itsasoaren maila igotzeagatik, uharte bilakatu direnak; adibidez, Britainia Handia, Eurasiatik.
• uharte bolkanikoak, ur azpiko sumendi bat ur azalera atera eta laba metatuta sortzen direnak
• koralezko uharriak, koralak urgainera helduta sortzen direnak;
• sedimentazio-uharteak, bereziki ibai handien ibilguan sortzen direnak.

Elkarrengandik gertu dauden uharteen multzoak, gehienetan jatorri berdina dutenak, uhartedi edo artxipelagoa osatzen du.