Ongi etorri Gizapediara

Transhumantzia (trashumantzia) edo abeltzaintza transhumantea (latinezko trans eta humus hitzetatik, literalki lur batetik bestera) abeltzaintza estentsiboko jarduera bat da, non abereak neguko larreetatik udako larreetara aldatzen diren, etengabeko mugimenduan eta ehundaka kilometro zeharkatuz. Gehienetan artzaintzarekin loturik gertatzen da. Nomadismoan ez bezala, transhumantzian familiak toki finko batean bizi dira, eta artzainak […]

Basogintzan, mozketa selektiboa basoko espezie zenbait bakarrik ustiatu eta haien artetik zuhaitz kopuru mugatu bat mozketarako aukeratuz, adinaren eta bolumenaren araberam (hektareako kopuru bat ezarriz) egiten den baso ustiapena da. Basogintza jasangarriaren moduetako bat da, mozketarako erabiltzen den makineria astnak zoruak zaindu eta beste espezieak kaltetzen ez diren bitartean. Beste […]

Basogintzan, bakanketa edo entresaka baso batean baliagarriak ez diren zuhaitzak eta sastrakak moztea da, ihartuta edo txikiak direnak alegia, zuhaitz handientzako bizi-espazioa zabaldu, basoa modu uniformean garatu eta su-arriskuak saihesteko helburuarekin. Ikus, gainera Mozketa selektiboa Loturiko artikuluak EkozentrismoaEkozentrismoa natura, izaki bizidunen eta jatorrizko materia bizigabearen loturiko multzo gisa, hau da, […]

Soziolinguistikan, biziberritze-prozesuak gutxitze-prozesuan dauden hizkuntzak sustatzeko prozesu instituzional eta kolektiboak dira, hizkuntza baten erabilera bultzatzen dutenak, bereziki hizkuntza hori galtzen ari den gizarte arloetan. Bereziki hizkuntza etxean eta gizarte arlo guztietan erabiltzeko kontzienziazioaren bitartez garatzen den prozesua da, hezkuntza arloan, hedabideetan nahiz mugimendu zibilen artean, komunitatean  hizkuntza tradizio gisa zaintzearen […]

Hizkuntza-politika gobernu eta administrazio-publikoetatik hezkuntzan eta administrazio-publikoetan erabili eta exijitzen diren hizkuntza, hizkuntzen irakaskuntza eta hizkuntzen sustapen eta babesari buruz garatzen diren plangintza, erabaki eta ekintzen multzoa da. Bere jarduna bi eremutan banatzen da bereziki: alde batetik, normalizazioa, estandarizazioarekin eta erregulazioarekin lotua, eta bestetik hizkuntzaren biziberritzea, hizkuntzaren inguruko kontzienziazioarekin lotua. […]

Hizkuntza-normalizazioa edo hizkuntza-normalkuntza hizkuntza baten arau estandarra (adibidez, euskara batua, euskararen kasuan) eratu (estandarizazioa, normatibizazioa) eta hizkuntzak bere eremuko arlo sozialetan erabilera orokor eta zabala eskuratzeko erabaki, prozesu, ekintza eta programa politikoen multzoa. Hizkuntza-politikaren eremu bat da, hizkuntzaren estandarizazioarekin eta erregulazioarekin lotua, bestea izanik biziberritze-prozesuen lanketa. Ikus, gainera Hizkuntza normalizatua […]