Gizapedia

Proposizio (judizio) analitikoak eta sintetikoak

KategoriakFilosofia

Proposizio edo judizio analitikoak, haien egituraren analisi soiletik, hots, haien hitzen esanahien azterketatik, egiazkoak diren ala ez jakin daitezkeen proposizioak dira. Proposizio edo judizio sintetikoen egiazkotasuna aztertzeko , berriz, proposizioaren egitura nahiz kontrastazio enpirikoa (gauzak errealitatean horrela diren, alegia) behar dira. Adibidez, "korrika egiteko, hankak mugitu beharko dituzu" proposizio analitikoa da (korrika egitearen definizioa besterik ez da); baina "korrika eginez, lehenago helduko zara" proposizioa sintetikoa da (egiaztatu beharko da benetan lehenago helduko den, baliteke eta bidean erortzea). Bereziketa garrantzitsua da Kanten epistemologian.

Loturiko artikuluak

  • Adierazle sintetikoak

    Adierazle edo indikadore sintetikoak zuzenean beha ezin daitekeen aldagai bat beste aldagai behagarri batzuk bateratuz eratzen diren adierazleak dira. Adibidez, enpresa batek kalitatearekin duen konpromisoa ezin da zuzenean…

  • Judizioak (filosofia)

    Filosofian, judizioa arrazoimena erabiliz proposizio bat baieztatzera edo gezurtatzera daraman prozesu logiko eta mentala da. Beste hizkuntzetan: ingelesez, judgement, judgment; gaztelaniaz, juicio. Ikus, gainera Judizio analitikoak eta judizio…

  • Analisia

    Epistemologian, analisia kontzeptu edo fenomeno bat bere osagaietan zatitu eta horiei erreparatuz aztertzea da. Ikuspuntu kontrajarria sintesia da, osagaiak bilduz osotasuna eratzen duena. Analisia korronte eta eskola filosofiko…

175 hitz

Artikulu bat eskatu

Erabili ezazu galdetegi hau artikulu eskaera bat bidaltzeko. Lehenbailehen osatzen saiatuko gara.



Harpidetu zaitez

Gure azken edukien berri jaso nahi baduzu zure email helbidean, egin zaitez harpidedun hurrengo galdetegi hontan.