Politika Ekonomiko Berria, NEP (Novaya Ekonomicheskaya Politika) akronimoaz ere ezaguna, 1921etik 1928ra bitarteko sobietar ekonomiaren garaia izan zen, printzipioz ideario sozialistaren aurka neurri liberalizatzaileak hartuta merkatu-ekonomia bat garatu zuena. Politika Ekonomiko Berria Errusiak 1918tik 1922ra bitartean Errusiako Iraultzarekin batera hasitako Gerra Zibilean gerrako komunismoaren pean jasan zuen krisi ekonomiko larria dela eta, goseteekin eta nekazarien matxinadekin abiarazi zen. Vladimir Lenin buruzagi sobietarrak proposatu eta exekutatu zuen eta 1928ra arte garatua izan zen, Iosif Stalinek bultzatutako erabateko planifikazio eta kolektibizazioaren alde pixkanaka ordezkatua izan zenean, 1931n erabat desegin zen arte.
Politika Ekonomiko Berriak estatu-kapitalismo baten ezarpena ekarri zuen, non ekimen pribatua ahalbidetu zen tamaina txiki eta ertaineko jarduera ekonomikoetan, batez ere nekazaritzan eta abeltzaintzan. Bankuak eta enpresa handiak Estatuaren esku utzi ziren, produkzio-indarrak beren kabuz gara zitezen. Era berean, beste herrialdeekiko merkataritza-trukeak normalizatu ziren. Horren ondorioz, nekazaritza-produkzioa nabarmen handitu zen eta nekazariek diru-sarrerak nabarmen handitu zituzten. Industria-produkzioak, berriz, geldirik jarraitu zuen, eta horrek manufakturatutako produktuen inflazio handia eta nekazaritza-prezioen jaitsiera eragin zituen, nekazaritzako eta industriako prezioen arteko prezioen guraizea deiturikoa sorraraziz. Horren ondorioz, nekazariek ekoizpena gorde zuten prezioak igotzeko, eta horrek Estatuaren esku-hartzea behartu zuen prezioak kontrolatzeko. Arazo larri horiek gorabehera, egoera orokorra nabarmen hobetu zen aurreko gerra-komunismoaren garaiarekin alderatuta, baina, hala ere, alderdiko kide nabarmen askok kritika egin zioten politika horri, sozialismoaren printzipioen aurkakoa zelako. Azkenik, 1928an Stalinek ia botere absolutua lortu zuenean Sobietar Batasunean eta Alderdian, Politika Ekonomiko Berria baztertu eta ekonomiaren erabateko planifikazioa eta kolektibizazioa bultzatu zuen, Haustura Handia izeneko prozesuan.
Loturiko artikuluak
Politika prefiguratiboaPolitika prefiguratiboa programa politiko bat praktikan aurreratu eta garatu egiten duten praktika politikoen multzoa da. Bereziki, anarkismoan erabilitako kontzeptua da, ziurgabea den iraultza bati itxaron gabe demokrazia zuzena,…
Aretoko politikaAretoko politika edo saloiko politika politikariek eta bestelako eragileek euren artean modu pribatuan izaten duten jarduna da, instituzio politikoetatik kanpo baina haietako erabakiak osatu, adostu eta finkatzeko asmoarekin.…
Politika ekonomiko proziklikoaPolitika ekonomiko proziklikoak ziklo ekonomikoen joera indartu egiten dutenak dira, hazkunde garaietan hazkundea azkartuz eta atzerakadetan atzerakada areagotuz. Politika ekonomiko proziklikoak dira hazkunde garaietan zergak jaitsi (kontsumoa berriz…