Multinazionalak

Enpresa multinazionalak ekoizpena edo zerbitzuak ematea herrialde batean baino gehiagotan burutzen duten enpresak dira. Kudeaketa zentralizatua dute, eta beraz lantegi edo herrialde jakin bateko jarduerari buruzko erabakiak multinazionalaren interes globalen ikuspuntutik aztertu eta ebatzi egiten dute, maiz erabaki horiek lantegi eta herrialde horietako bakoitzean izan dezakeen eraginari, adibidez, enpleguari buruz, erreparatu gabe, enpresa lokalek ez bezala.

Ohikoa da multinazionala jatorriko herrialde batean kokatu eta erabaki nagusiak hartu eta kudeaketa burutzen duen matrize enpresa batek osatua izatea, beste herrialdeetan kokaturiko enpresa filialekin batera.

Multinazionalek jarduera herrialde batzuetan batera egitearen arrazoiak honako hauek dira: lehengaiak kontrolatzea, herrialde bateko soldata txikiak, herrialdeen artean dagoen dibisen arteko ganbio-tasa egokia eta haien produktu eta zerbitzuen merkatuak zabaltzea. Beste alde batetik, multinazionalek irabaziak maximotzeko erabiltzen dituzten beste estrategia bat transferentzia prezioak dira, herrialde ezberdinetako filialen arteko lehengai, osagai, zerbitzu eta produktuen merkataritzari buruzkoak, maiz artifizialak eta kostu errealarekin erlaziorik ez dutenak, herrialde batean ordaindu beharreko zergak minimotu edo herrialde batean eskuratzen diren irabaziak maximotzeko, hartan pressio fiskala txikia denean.

Ikus, gainera

• Enpresa transnazionalak
• Globalizazioa
• Enpresaren ekonomiako hiztegia, selektibitateko azterketetan eskatu diren beste definizioen bilduma