Itzal-prezioa merkatuan guztiz zehaztuta edo behar bezala ezarrita ez dagoen kasuetan, ondasun edo jarduera batek merkatuan izango lukeen prezioa da, horren barruan kostu pribatuak nahiz sozialak barneratuz, eta aukeran dauden alternatibekin alderatuta. Beraz, itzal-prezioa aukera-kostua da, baliabide horiek beste zereginetara bideratuta lortuko liratekeen kostuak eta etekinak zehaztuz kuantifikatzen dena.Bereziki, kostu-mozkin analisian erabiltzen da, alternatiba baten komenigarritasuna aztertzeko.
Itzal-prezioa ekoizpen-faktoreei ere (lanari, hots, soldatari; zein kapitalari, hots, interes-tasei) aplikatzen zaien kontzeptua da. Adibidez, altzairuaren kasuan itzal-prezioa merkatuko prezioa baino handiagoa izaten da, itzal-prezioan altzairua ekoizteko eragindako ingurumen-kaltearen kostua barneratu beharko litzatekeelako; langabezia dagoenean, itzal-soldata txikiagoa merkatuko soldata baino, kontratatzen den langileak ez baitzuen lanik beste ezertan, hots, ekoizpenik ez da galtzen eta langabezia-subsidioa aurreztu egiten delako; azkenik, enpresek inbertsio-proiektuetan eskuratzen dituzten errendimentu-tasak (aukera-kostuak, alegia) merkatuko interes-tasak baino handiagoak direnean, itzal-interesa handiagoa merkatukoa baino.1
Beste alde batetik, itzal-prezioen kuantifikazio zehatza egin daiteke programazio linealeko programa batean, programa dualaren bitartez.
Erreferentziak
1.
Stiglitz JE. Precios sombra y precios de mercado. In: La Economía Del Sector Publico. Bosch; 2003:325-326.
Ikus, gainera
Loturiko artikuluak
Kostu-mozkin analisiaKostu-mozkin analisia gehienbat inbertsio-proiektu publikoak (administrazio publikoetatik abiarazitakoak finantzazio publikoarekin) ebaluatzeko erabiltzen den metodologia da, proiektuak dakartzan kontu eta mozkin guzti-guztiak barnehartzen dituena, despoltsapenak eta diru-sarrerak dakartzatenak nahiz…
Lagapen prezioak (transferentzia prezioak)Enpresa sail eta atal bereizietan banaturik dauden kasuetan, horietako bakoitzak kudeaketa-kontrol autonomoa izate aldera, lagapen-prezioak edo transferentzia-prezioak sail batetik bestera gertatzen diren material, produktu eta zerbitzuen sarrerak eta…
Aukera-kostuakAukera-kostua erabaki bat aukeratu eta besteak baztertzeagatik sortzen den kostua edo etekin-galera da, baztertu diren erabakietan eskura zitekeen irabazi handiena. Adibidez, hondartzara joatea erabakitzean, mendira joateko plana baztertuz, ez da pentsatu…