Filosofian, arrazionalismoa korronte epistemologiko nagusi bat da, ezagutzaren jatorria eta eraketa arrazoimenean, pentsamenduan, dedukzioan zein intuizioan, oinarritzen dela baieztatzen duena. Horrela, arrazionalismoa esperientzia ezagutzaren iturburu nagusia esperientzia dela baieztatzen duen enpirismoaren aurkako perspektiba filosofikoa da. Ildo horretatik, arrazionalisten arabera ezagutza eta hura osatzen duten ideiak eta kontzeptuak berezkoak edo jatorrizkoak dira beti, maiz jaiotzetikoak, eta beraz ez ditu aldakorra eta subjektuen egoera psikologikoen araberakoa den esperientziak moldatzen. Arrazionalismoa XVI-XVIII. mendeetan zehar garatu zen, bereziki Europa kontinentalean, Britainia Handian enpirismoa garatzen zen bitartean, eta horren ordezkari nagusiak René Descartes (1596-1650) , Baruch Spinoza (1632-1677) eta Gottfried Leibniz (1646-1716) izan ziren.
Loturiko artikuluak
EnpirismoaEnpirismoa ezagutza esperientzian, enpirikoa den informazioan alegia, oinarritzen dela baieztatzen duen korronte epistemologikoa da. Ezagutzan intuizioa eta dedukzioa lehenesten dituen arrazionalismoaren aurkakoa da. Zentzumenen bitartez, eta zientzian behaketaz,…
Epistemologia (definizioa)Epistemologia edo ezagutzaren filosofia ezagutza edo jakintza aztertzen duen filosofiaren adarra da, jakintzaren jatorriari, horren metodoei eta errealitatearekin eta egiarekin duen erlazioari buruz. Jarrera epistemologiko anitz dago: eszeptizismoak,…
Intuizioa (Descartes)Descartesentzat, intuizioa gogamenaren zuzeneko ekintza sinplea da, zeinaren bitarte ideiak era garbian azaltzen zaizkigu, bere hitzetan argitasunez eta bereizkortasunez. Intuizioz baino ezin diren bereganatu ideia argi eta bereizkor…