Agnostizismoa Jainkoaren existentzia zein ez-existentziari buruz ezer jakitearen ezintasuna baieztatzen duen teoria eta jarrera filosofikoa da. Antzinako filosofian, Protagoras izan zen lehen agnostikoa, baina terminoa Thomas Henry Huxley-k asmatu zuen 1880ko hamarkadan.
Agnostizismoaren baitan joera desberdinak daude, ordea:
- agnostizismo gogorra, Jainkoaren existentzia ezin ezagut daitekeela baieztatzen duena;
- agnostizismo ahul edo biguna, Jainkoaren existentziari buruz ezer ez, baina agian etorkizunean zerbait jakingo dugula ezartzen duena;
- agnostizismo pragmatikoa, Jainkoaren existentziari buruzko frogarik ez dagoela soilik baieztatzen duena;
- teismo agnostikoa, zeinaren arabera Jainkoari buruz ezer ez jakin arren, ideia horrekin sinesten duenaren jarrera;
- ateismo agnostikoa, zeinaren arabera Jainkoari buruz ezer ez jakin arren, ideia horrekin sinesten ez duenaren jarrera;
- ignostizismoa, Jainkoaren existentziari buruz eztabaidatzeko, Jainkoaren definizio argia behar dela aldezten duena.
Loturiko artikuluak
Palingenesia (filosofia eta erlijioa)Agian, palingenesia terminoaren kontzeptu politikoa bilatzen ari zinen. Palingenesia (antzinako grezierazko παλιγγενεσία (palingenesía, “birsortzea”; πάλιν -pálin, “berriz”- eta γένεσις -génesis, “sortzea”- hitzetatik) antzinako filosofia eta erlijioetako sinesmena da, noizpait mundu berria sortu…
Jainkoaren legeaJainkoaren legea edo lege jainkotiarra ustez Jainkoaren aginduz ezarritako arau eta printzipio urraezinak dira, dogma moduan agertzen direnak eta Jainkoaren borondatea baino bestelako justifikazio teorikorik ez dutenak. Adibidez,…
AteismoaAteismoa Jainkoa ez dela existitzen baieztatzen duen jarrera filosofikoa da, teismoak Jainkoa badela eta agnostizismoak Jainkoaren existentziari zein ez-existentziari ezer ezin dela jakin baieztatzen duten bitartean, hurrenik hurren. Panteismoa…