Azken artikuluak

Zorraren kalitatea pasibo galdagarriaren egitura epemugaren arabera (pasibo korronte edo epe laburrekoa eta pasibo ez-korronte edo epe luzerako bereiziz) islatzen duen finantza-ratioa da. Honela kalkulatzen da:     orokorrean, zorraren kalitatearen ratioa 0.2-0.5 bitartekoa izan behar dela irizten da. Loturiko artikuluak Berme-ratioaBerme-ratioa edo bermearen ratioa (hartzekodunen bermearen ratioa eta porroterako distantziaren […]

Mugimendu demografikoak denboran zehar biztanleriaren tamaina eta egitura, sexuaren, adinaren edo jatorriaren arabera, aldatzen dituzten fenomenoak dira. Mugimendu demografiko nagusiak mugimendu naturala edo berezko mugimendua da, jaiotzak eta heriotzak biltzen dituena, eta migrazio-mugimenduak, immigrazioak eta emigrazioak barnehartzen dituena. Ikus, gainera Proiekzio demografikoa Loturiko artikuluak Presio demografikoaPresio demografikoa, gizakiari nahiz beste […]

Kapital inproduktiboa produktu eta zerbitzuen ekoizpenera bideratzen ez den kapitala da, bereziki kapital espekulatibo gisa bideratzen dena. Kapital inproduktibotzat har daiteke baita ere geldirik edo inbertitu gabe dagoen dirua. Loturiko artikuluak Kapital pribatua eta kapital publikoaKapital pribatua inbertsioak egiteko enpresa eta familien esku dagoen kapital edo ondasunen multzoa da. Kapital […]

Finantzetan, kapital finantzarioa edo finantza kapitala zor edo errenta baten zenbateko osoa da, eta orain edo epemuga batean ordaindu edo jaso egiten dena, horrela berriz ere diru bihurtuz, finantza-eragiketa baten bitartez. Agian bilatzen ari zinen Kapitala (kontzeptu orokorra) Loturiko artikuluak Kapital-transferentziakEkonomian, kapital-transferentziak aktibo baten salerosketa edo haren gaineko beste eragiketa […]

Anglikanismoa edo Eliza Anglikanoa Erreforma Protestantetik XV. mendean Ingalaterran sortutako kristau konfesioa da. Horren jatorriak zer ikusi handiagoa izan zuen, ordea, auzi politiko batekin, Enrike VIII.a ingeles monarkak bere ematze Katalina Aragoikoarekiko ezkontza deuseztatzea eskatu zionean Aita Santuari. Aita Santuak ezetza eman zuen, eta horren aurka Enrike VIII.ak Aita Santuaren […]

Izen handi, arransitsu edo hotsandikoek atzean mami edo benetako izaera kaskarra izaten dutela adierazteko. Loturiko artikuluak aditzaile onari, hitz gutxiAzkarra den pertsonari zerbait adierazteko azalpen gutxirekin, batzuetan intsinuazio edo iradokizun sinple batekin, nahikoa dela adierazteko. Gaztelaniaz: a buen entendedor, pocas palabras. dezagun gutxi, dezagun betiGutxinaka bada ere, beti aurrera egin […]

Zerbait edo norbait hau edo hura dela esateak ez du esan nahi hura esandakoak adierazten duena denik. Aldaerak izena ez da izana izena eta izana ez dira gauza bera Erlazionaturikoak izenak handi, izanak gutxi izena duen guztia omen da Loturiko artikuluak ez da beharra bezalako morroirikBeharra edo premia gauzak aurrera […]

Bereziki naturaz gaindikoak edo mitologikoak diren izakiez mintzatuz, izena dutelarik existitu egiten direla adierazteko. Loturiko artikuluak darraionarentzat da ihiziaZerbait nahi duenak horren bila jardun behar duela adierazteko. Aditz-izenaHizkuntzalaritzan, aditz-izena aditz perifrastikoetan aditz nagusiak hartzen duen molde bat da, izen-sintagmak osatu, aditzak adierazten duen ekintza adierazteko, edo 'n' gehituz bukaeran, inesiboarekin, […]

Kultura adierazpena edo adierazpen kulturala kultura agertu eta gauzatzen den formetako bakoitza da, izan materiala izan immateriala, ideia, pentsaera, emozio edo sinesmenak adierazteko, hala nola artelanak, musika, ohiturak eta errituak. Kultura adierazpen horiek indibidualak izan daitezke, sormenaren bitartez artista batek garatuak edota kolektiboak, gizatalde batek bereganatu eta horren baitan zabaldu […]

Alferrak gaitzesteko ironiazko atsotitza, etxeko azienda zaindu gabe utzita emaztearekin haurrak izateari baino ez diotela egiten adieraziz. Aldaerak alferraren etxean, behia antzu eta emaztea ernari Loturiko artikuluak Anisokronia eta isokroniaAnisokronia testu bateko denboraren aldaketa da, izan moteltze edo geldiadia (adibidez, une baten deskribapen luzeak eginez) izan azkardura (elipsi baten bitartez, […]

Gertaerak beste zerbaiten seinale gisa interpretatzeko gomendioa egiten duen atsotitza. Aldaerak kea dagoen lekuan sua Loturiko artikuluak aginterik ez den herrian, nahasmenduaGizartean bakean eta ordenan bizitzeko, norbait agintari izatea beharrezkoa dela adierazteko. sua eta ura, belaunetik beheraSuaren eta uraren arriskuez ohartarazteko. nire etxeko kea, auzoko sua baino hobeaNorberaren ondasun eta […]

Hiri plangintza edo hiri-planifikazioa hiri edo herri epe luzerako diseinua eta haren hazkundearen orientazioa aztertu, garatu eta ezartzen duten jardueren multzoa da, jarduera horiekin loturiko ezagutza eta teknikekin batera, honako hauei dagokienez: lurzoruaren erabilerak, bizitokien tipologia, azpiegiturak, mugikortasuna, kultura eta, oro har, hiria osatzen duten alderdi guztiak, gauzen eta pertsonen […]

Artelan batean, pisu bisuala konposizio artistikoko elementu batek duen begirada eta arreta erakartzeko gaitasuna da. Pisu bisuala, besteak beste, elementu bakoitzaren, horren ingurunearen eta obra osoaren artean ezartzen den erlazioaren araberakoa da; adibidez, hondo uniforme batean kokatutako elementu batek pisu bisual handia izango du eta, beraz, ikuslearen begirada erakartzeko joera […]

Abendu bero edo epelak laborari edo nekazarientzat gauza txarra dela (ez du poltsa berotzen, ez du etekinik ematen alegia) adierazteko. Aldaerak abendu beroak ez du laborariaren moltsarik berotzen Loturiko artikuluak aditu nahi ez duenak, ez du esan beharBesteen aurka hitz egiten duenak berataz ere gaizki mintzatzea espero behar duela adierazteko. […]

Garai bakoitzak eskaintzen dituen aukerak aprobatxatu behar direla adierazteko. Loturiko artikuluak eguzki eta euri, martxoko eguraldiMartxoko eguraldi aldakorra nabarmentzeko. Eguzki ErregeaEguzki Erregea (Le Roi Soleil, frantsesez) Luis XIV. Frantziako eta Nafarroako erregeari (1638-1715) eman zitzaion izen edo titulua izan zen, Frantzian zuen botere absolutuari (ikus, absolutismoa) erreferentzia eginez… usoak joan, […]

Gauzak behar diren ordenan egiten ez direnean (aurrena uztarria, gero idiak) adierazten den atsotitza. Loturiko artikuluak MarkuletaMarkuleta bereziki Gipuzkoan, eta maiztasun txikiagoarekin Nafarroan, zabaldutako euskal deitura. esaera zaharrak, gezurrik ezEsaera zahar edo atsotitzen irakaspenek bizitzari buruz egi-egia direla adierazteko. burua saldu eta txapela erosiDesgaraian egiten dena alperrik izaten dela adierazteko. […]

Herri  indigena (latinezko inde eta -gena hitzetatik, literalki "bertakoa") aspalditik eta luzaroan lurralde batean bizi izan den herri edo etnia da, berezko kultura edo kultura-elementu jakinekin (hizkuntza, ohiturak, bizimodua, instituzioak, ...), herri kontzientzia edo identitatea atxikitzen duena eta historian zehar eta egun ere zapaldurik edo menderaturik izan dena, gehienetan kolonialismoaren ondorioz, […]

Bizitoki-segregazioa edo segregazio erresidentziala hiri baten baitan hiritarren bizitokia haien gizataldearen edo maila sozioekonomikoaren araberakoa izatea da, gizatalde edo gizarte klase horiek auzo eta auzune desberdinetan banatuz. Arraza, etnia, maila sozioekonomikoa eta adina izaten dira bizitokiz segregatzen duten ezaugarriak eta faktoreak; horrela, esan daiteke bizitoki-segregazioa finean bigarren maila bateko segregazioa […]

Geografian, aniztasuna lurraldea eta paisaia osatzen dituzten elementu fisikoen eta giza elementuen multzoa da. Zenbat eta handiagoa izan elementu fisiko eta giza elementu horien kopurua, eta beraz anitzagoa, orduan eta konplexuagoak izango dira beren artean ezartzen diren dinamika propioekiko erlazioak eta mendekotasunak, eta, ondorioz, konplexutasun geografiko handiagoa izango da., batez […]

Hispaniako Marka edo Marka Hispanikoa Inperio Karolingioaren hegoaldeko mugetan, Pirinioen inguruan, hura musulmanen eraso eta balizko inbasioetatik babesteko eratu ziren lurralde atxikiak izan ziren, muga politiko-militar gisa, erresuma, dukerri edo konderri moduan antolatuak. Hispaniako Markako entitate politikoetatik abiatu zen Errekonkista izeneko prozesua. Loturiko artikuluak Marka zuriakMarka zuriak, banatzaile-markak edo marka […]